RESourceEU nedir, neden şimdi?

Avrupa Komisyonu; yeşil dönüşüm teknolojilerinde kullanılan kritik ve stratejik hammaddelerde AB bağımsızlığınıgüçlendirmek için adımlarını hızlandırıyor. Bu çerçevede, 23 Mayıs 2024’te kabul edilen Kritik Hammaddeler Yasasının ardından, 3 Aralık 2025’te ekonomik güvenliği güçlendirmeye yönelik Ortak Bildiri’nin bir parçası olarak RESourceEU Eylem Planı kabul edildi. 

Planın hedefi net:

• AB sanayisini jeopolitik ve fiyat şoklarına karşı korumak,
• Kritik hammadde projelerini desteklemek,
• Tedarik zincirlerini çeşitlendirmek ve benzer değerlere sahip ülkelerle ortaklıkları artırmak. 

Kısa vadede özellikle şu değer zincirleri güçlendiriliyor:

kalıcı mıknatıslar (nadir topraklar), batarya hammaddeleri ve savunma ile ilişkili hammaddeler.

2026’ya giden yolda öne çıkan düzenlemeler

RESourceEU, “niyet” değil; somut takvim ve araçlarla geliyor. Öne çıkan başlıklar:

1) Kurumsal kapasite: “Kritik Hammaddeler Merkezi” (2026)

• 2026’da Avrupa Kritik Hammaddeler Merkezi kurulması hedefleniyor. 

2) Finansman: ~3 milyar avroluk mobilizasyon

• Fonları koordine etmek ve proje geliştirmeyi hızlandırmak için CRM Financing Hub kurulması ve farklı mekanizmalarla yaklaşık 3 milyar avro mobilizasyon öngörülüyor. 

3) İzin süreçleri: çevresel izinlerin hızlandırılması

• Kritik hammadde projelerinde izin süreçlerini hızlandıracak hükümler içeren bir teklif planlanıyor. 

4) Atık ihracatı ve sınıflandırma: özellikle bataryalar

• Eylül 2026 itibarıyla atık lityum-iyon bataryalar ve batarya geri dönüşüm atığının (black mass) tehlikeli atıksınıfına alınması ve bu tarihten sonra OECD üyesi olmayan ülkelere ihracatının yasaklanması gündemde. 
• AB içindeki geri dönüşüm tesisleri için hammaddeyi güvenceye almak amacıyla kalıcı mıknatıs hurdaları/atıklarının AB’den ihracatına kısıtlamalar için öneri hazırlanması planlanıyor (2026’nın 2. çeyreğine kadar). 

5) Hurda metaller: alüminyum ve (muhtemelen) bakır

• 2026 ilkbaharında alüminyum hurdasına yönelik önlemler; izleme sonrası bakır hurdası için benzer adımların değerlendirilmesi öngörülüyor. 

6) Döngüsellik: WEEE revizyonu kapıda

• 2026 sonbaharında öngörülen Döngüsel Ekonomi Yasası teklifi kapsamında WEEE (Atık Elektrikli/Elektronik Ekipman) Direktifi revizyonu ile toplamanın iyileştirilmesi hedefleniyor. 

Bu gündem şirketleri neden ilgilendiriyor?

Kritik hammaddeler yalnızca “madencilik” meselesi değil. E-atıklar; altın, bakır, paladyum, gümüş gibi değerli metallerin geri kazanımıyla, tedarik risklerini azaltan stratejik bir kaynak.

RESourceEU’nun yaklaşımı, işletmeler açısından üç net mesaj içeriyor:

1. İzlenebilirlik ve raporlama standart hâline geliyor. 
2. Batarya ve mıknatıs içeren ürün/atık akışları daha sıkı yönetilecek. 
3. “Atık” artık maliyet kalemi değil; doğru yönetilirse değer ve uyum aracı.

Mol-e bu dönüşümde nerede duruyor?

Mol-e, elektronik atıkları hızlı, yasal ve sürdürülebilir geri dönüşüm yoluyla değerli kaynaklara dönüştürmeyi hedefleyen bir e-atık yönetimi girişimi.

Mol-e’nin yaklaşımı; tam da RESourceEU’nun işaret ettiği eksenlerle örtüşüyor:

Dijital ve izlenebilir e-atık yönetimi

• E-atık süreçlerini takip etme, raporlama ve değerlendirme odağı. 
• Süreçlerin şeffaf takibi için dijital atık pasaportu gibi bileşenler. 

Uyum ve sertifikasyon desteği

Mol-e’nin e-atık yönetimi yaklaşımı; kurumların sürdürülebilirlik ve uyum hedeflerine katkı sunacak şekilde kurgulanır (ör. ISO 14001, ISO 14067, ISO 59010, ISO 27001 ve ilgili mevzuat/çerçeveler). 

Çalışan katılımı: oyunlaştırma ve sosyal fayda

• E-atık teslimiyle puan kazanma; puanları bağış veya hediye çeki gibi seçeneklere dönüştürme modeliyle katılımı artırma.
• Eğitim ve farkındalık atölyeleriyle kurum içinde “yeşil kültür”ün güçlenmesi. 

Şirketler bugün ne yapmalı? (Pratik kontrol listesi)

RESourceEU takvimi 2026’yı işaret ederken, hazırlık için bugünden başlayabilirsiniz:

• E-atık envanteri çıkarın: IT ekipmanları, küçük ev aletleri, batarya içeren ürünler vb.
• Toplama ve ayrıştırma standardı belirleyin: özellikle batarya, mıknatıs içeren ürünler ve veri güvenliği gerektiren ekipmanlar.
• Raporlama altyapısı kurun: sürdürülebilirlik raporlarına girecek şekilde izlenebilir metrikler. 
• Çalışan katılımını tasarlayın: hedef, teşvik ve iletişim planı (oyunlaştırma/bağış kurguları gibi).
• Lisanslı-yasal geri dönüşüm zinciri ile ilerleyin (uyum riskini azaltır).

Sonuç: Kritik hammaddeler çağında “e-atık yönetimi” rekabet avantajı

RESourceEU Eylem Planı, kritik hammaddelerde arz güvenliği için geri dönüşümün rolünü büyütüyor; 2026 ve sonrasında izlenebilirlik, sınıflandırma ve ihracat kuralları daha belirleyici hâle geliyor. 

Mol-e olarak biz, e-atıklarınızı yasal ve şeffaf bir süreçle yönetmenize; kurum içinde farkındalık yaratmanıza ve raporlanabilir sürdürülebilirlik çıktıları üretmenize destek oluyoruz.

Çağrı: Kurumunuza uygun e-atık yönetimi planını oluşturmak ve projeyi başlatmak için Mol-e ekibiyle iletişime geçin.