Fast-Tech

FastTech nedir? en çok hangi e-atıklar FastTech olarak değerlendiriliyor?

E-atık, kullanım ömrünün sonuna gelmiş veya kullanılmak istenmeyen elektronik aksama sahip tüm cihazları ifade etmektedir. FastTech, genellikle düşük maliyetli ve kolay erişilebilir olmakla birlikte kısa kullanım ömürlü veya tek kullanımlık elektronik eşyaları tanımlamaktadır. 

Coğrafi inceleme; hangi bölge-ülkelerde daha çok 

FastTech ürünler başta İngiltere olmak üzere ABD ve Çin pazarında yüksek satış hacimlerine sahiptir. 

İngiltere’de ki oranın yüksek olmasının başlıca sebepleri arasında; perakende sektörü, çevrimiçi platformlar ve indirim mağazaları aracılığıyla sunulan geniş çeşitlilikteki FastTech ürünlerine kolay erişim imkanı ile tanımlanmaktadır. 

2024 yılında Mol-e Platforma gelen 1.5 tonluk e-atık taleplerinin %60’ını kablolu kulaklık, Şarj edilebilir diş fırçası, tek kullanımlık elektronik sigara, powerbank gibi çokça yaşam döngüsünü tamamlamış fasttech ürünleri bulunmaktadır. Müşterilerimiz bu ürünlerin sorumlu tüketiminde Mol-e’yi tercih ederek kayıtlı ve raporlu geri dönüştürülmesini gerçekleştirmiştir.

Psikolojik etkisi nedir? İnsanlar neden fast-tech ürünlerini tercih ediyor?

FastTech, sürekli en yeni ürünü elde etme arzusunu tetikleyerek, bireylerde yetersizlik hissi ve mevcut cihazlarının eskimiş veya modası geçmiş olduğu düşüncesi yaratır. Bu da, kişinin sürekli bir tüketim döngüsü içinde olmasına ve asla tamamen tatmin olmamasına yol açar.

Peki insanlar neden FastTech ürün satın alıyor?

Yetişkinlerin %73'ü geçen yıl FastTech ürün satın aldı. Satın alma sebeplerine bakıldığında ise,

• %39'u kırılan elektronik cihazını değiştirmek için
• %23’ü ucuz olduğu için 
• %17’si acil durum değişimi olduğu için
• %10’u kendiliğinden
• %8’i ürünleri eğlenceli bulduğu için
• %7’si kırılma ihtimali yüksek olan bu ürünlerde ucuz olanları tercih etmek istediklerini 
• %7’si Kamp, tatil gibi 'tek seferlik' bir etkinlik/kullanım için 

İnsanların FastTech'e karşı tutumu nedir?

%47'si ucuz elektrikli cihazların uzun süre dayanmasını beklemediğini söylüyor,

%38'i bazı küçük elektrikli eşyaları "tek kullanımlık" olarak gördüklerini söylüyor,

%25'i küçük bir elektrikli ürünü geri dönüştürmek için zaman ayırmaya değmediğini söylüyor.

Modern toplumda yaygın olan rahatlık ve anında tatmin kültürü, FastTech'in popülaritesine katkıda bulunmaktadır. Tüketiciler, satın almalarının uzun vadeli çevresel veya ekonomik sonuçlarını dikkate almak yerine genellikle hızlı ve kolay çözümleri tercih ederek, kolaylık ve anında kullanılabilirliğe öncelik vermektedir.

Çevresel Etkisi ve Uzun ömürlü (airpods) LCA - Fast tech (kablolu kulaklık) LCA

Tüketici alışkanlıkları ve ürünler arasındaki fiyat farklarının yüksek olması sebebi ile FastTech ürünlerine yönelik talep artışı gözlemlenmektedir. Ancak, FT ürünlerin ‘’tek kullanımlık’’ algısı sebebiyle genellikle geri dönüştürülmek yerine çöpe atılıyor olması çevresel zorlukları beraberinde getirmektedir.  

Bir örnek ile göz atalım,

FT Kablolu bir kulaklık üretimi = 0,5 kg CO2 eq (yaklaşık)  

FT Kullanım süresi: 6 ay (yaklaşık)  

Uzun ömürlü Kablolu bir kulaklık üretimi = 1,84 kg CO2 eq (yaklaşık)  

Uzun ömürlü Kullanım süres,: 4 yıl (yaklaşık)  

FT kulaklık tercih eden bir kişinin 4 yıl boyunca 8 kulaklık satın alması gerektiği varsayılarak; üretim kaynaklı 3,2 kg CO2 eq doğaya salındığı hesaplanmıştır. 

Uzun ömürlü bir kablolu kulaklık tercih eden bir kişinin 4 yıl boyunca 1 kulaklık satın alması gerektiği varsayılarak; üretim kaynaklı 1,84 kg CO2 eq doğaya salındığı hesaplanmıştır. 

Bir yıl içerisinde ortalama çöpe atılan 12 milyon FT kulaklığın çöpe atıldığı kabul edildiğinde 

1.200 evin ortalama 1 yıllık elektrik tüketimine eşdeğer bir emisyonun doğaya salındığı ortaya çıkmaktadır. ağaç ve şarj eşleniği 

İnceleme göz önüne alındığında, sürdürülebilir tüketim modeline geçişin aciliyeti daha da önem kazanmaktadır. FastTech’in meydana getirdiği sorunun önüne geçmek için çok yönlü bir bakış açısı ile geri dönüşüm seçenekleri konusunda farkındalığın artırılması ve tüketicileri, uygun bakım ve onarım yoluyla elektronik cihazlarının ömrünü uzatmaya teşvik edilmesi gerekmektedir. 

Finansal etkisi nedir? Örneğin; fast-tech ile çöpe giden e-atıkların değerli maden karşılığı nedir?

Nispeten düşük satın alma maliyetlerine karşın, bu ürünler bakır teller, lityum piller gibi değerli materyalleri barındırmaktadır. Genel olarak giderek daha fazla elektrikli eşya atılıyor veya kullanılmadan bırakılıyor ve bunların içindeki altın, alüminyum, lityum ve bakır gibi değerli hammaddeler sonsuza kadar kayboluyor. 

2022 yılında Birleşik Krallık'ta yaklaşık 26,3 milyon şarj kablosunun atık olarak değerlendirilmesi, her bir şarj kablosunda ortalama 20 gram bakır bulunduğu varsayıldığında, bu durum, yaklaşık 526 tonluk değerli bakır kaynağının atıklar arasında kaybolmasına sebep olmuştur.

Örneğin, her bir FastTech elektrikli ürünün ortalama yaklaşık 0,01 gram altın içerdiğini varsayarsak ve 2022 yılında İngiltere'de yarım milyara yakın FastTech elektrikli ürünün atıldığını dikkate alırsak, toplam altının 5 ton olduğu bulunur. Altının mevcut piyasa fiyatının gram başına yaklaşık 60 dolar olduğu göz önüne alındığında, bu senaryoda, FastTech tarafından 2022 yılında İngiltere'de atılan e-atığın değerli metal eşdeğeri yaklaşık 300 milyon dolar değerindedir.

Dolayısıyla, FastTech ürünlerinin yol açtığı e-atıkların yönetimi, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak ve hem çevresel hem de ekonomik açıdan faydalar sağlamak için bir fırsat olarak değerlendirilmelidir. 

Değerlendirme ve sonuç

FastTech ürünlerinin artan kullanımı, çevresel ve finansal açıdan önemli sonuçlar doğurmaktadır. Bu ürünlerin kısa ömürleri ve tek kullanımlık yapısı, yıllık milyonlarca ton elektronik atığın oluşmasına ve değerli kaynakların israfına yol açıyor. FT’nin çevresel etkisi, yalnızca atık miktarının artmasını değil, aynı zamanda önemli karbon emisyonları ve değerli materyallerin kaybını da içerisinde barındırmaktadır. 

Bu bağlamda, Mol-e, tüketicilere ve işletmelere, kullanılmayan elektronik cihazların sorumlu bir şekilde yönetilmesi, geri dönüştürülmesi ve potansiyel olarak yeniden kullanılması için araçlar ve hizmetler sunarak FastTech ürünlerinin olumsuz etkilerini azaltmaya yardımcı olur.

Farkındalık kampanyaları aracılığıyla, Mol-e tüketicileri elektronik atıkların uygun yönetiminin önemi konusunda bilinçlendirir ve daha sürdürülebilir tüketim alışkanlıkları benimsemeleri için teşvik eder. Bu, elektronik atık miktarını azaltmaya, değerli kaynakların korunmasına ve karbon ayak izinin düşürülmesine katkıda bulunur.

Mol-e, elektronik atıkların etkili bir şekilde yönetilmesine ve sürdürülebilir bir gelecek inşa edilmesine yardımcı olmak için sizlerin yanında!

Daha fazla bilgi için: mol-e.co

Mol-e’ye kayıt olun, e-atık görsellerinizi yükleyin, dijital atık pasaportunuzu oluşturun, pazaryerindeki alıcılardan tekliflerinizi alın ve e-atıklarınızı dönüştürürken kar edin.

KAYNAKÇA

1. Is FastTech the new Fast Fashion? - Material Focus
2. Nearly half a billion small tech items thrown away (bbc.com)
3. Fasttech: A Glimpse At Better Alternatives | Beauhurst
4. Design Life Cycle, Airpods
5. Apple Environmental Report
6. Ecochain, kulaklık incelemesi