Scope 3 Nedir ve Neden Önemlidir?

Günümüzde sürdürülebilirlik çalçışmalı, şirketlerin sadece kendi operasyonlarını değil, tedarik zincirinden ürünlerinin son kullanıcıya ulaşmasına kadar olan tüm süreçleri kapsaması gerektiğini ortaya koyuyor. Scope 3, bu kapsamda kritik bir önem taşıyor. İşte Scope 3 emisyonlarının ne olduğu, önemi ve şirketler için neler ifade ettiğine dair bir rehber.

Scope 3 Emisyonları Nedir?

Scope 3, bir şirketin doğrudan kontrolünde olmayan ancak dolaylı olarak neden olduğu karbon emisyonlarını ifade eder. Bu emisyonlar, bir şirketin tedarik zinciri faaliyetlerinden (hammadde temini, lojistik, ürütim vb.) ürünlerin tüketimi ve bertarafına kadar uzanan geniş bir yelpazeyi kapsar. Scope 3, Sera Gazı Protokolü (GHG Protocol) tarafından tanımlanan üç kapsamdan biridir ve diğer kapsamlar şunlardır:

• Scope 1: Şirketin doğrudan kontrol ettiği kaynaklardan kaynaklanan emisyonlar (fabrikalar, araçlar vb.).
• Scope 2: Şirketin tükettiği elektrik, ısı veya buhar gibi enerji kaynaklarından kaynaklanan dolaylı emisyonlar.

Scope 3 ise daha karmaşık ve geniş bir kapsamı ifade eder. Tedarik zinciri, şirket dışı hizmetler, çalışan yolculukları ve ürünlerin yaşam döngüsüne kadar uzanır.

Scope 3 Emisyonları Neden Önemlidir?

1. Kapsamın Büyüklüğü: Şirketlerin toplam karbon ayak izinin çoğu genellikle Scope 3 emisyonlarından kaynaklanır. Örneğin, moda veya teknoloji sektörü gibi alanlarda Scope 3, toplam emisyonların %70-90'ını oluşturabilir.
2. Tüm Ekosistemi Etkilemesi: Scope 3 emisyonları, bir şirketin sadece kendi faaliyetleriyle değil, iş ortakları, tedarikçiler ve müşterilerle olan ilişkileriyle de ilgilidir. Bu nedenle, süreçlerin optimize edilmesi sadece karbon ayak izini azaltmakla kalmaz, aynı zamanda maliyet tasarrufu ve operasyonel verimlilik sağlar.
3. Regülasyonlara Uyum: Birçok ülkede karbon emisyonlarına dair yasal düzenlemeler artıyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi girişimler, şirketlerin sadece Scope 1 ve 2 değil, Scope 3 emisyonlarını da raporlamasını zorunlu hale getirebilir.

Şirketler Scope 3 Emisyonlarını Nasıl Azaltabilir?

1. Tedarik Zinciri Süreçlerini Optimize Etmek: Tedarikçilerle yakın işbirliği yaparak daha sürdürülebilir malzemeler tercih edilebilir ve lojistik operasyonlar verimlileştirilebilir.
2. Veri Toplama ve Analiz: Scope 3 emisyonlarını anlamak için veri toplamak kritik bir adımdır. Emisyon hesaplama yazılımları veya uzman desteği bu konuda yardımcı olabilir.
3. Döngüsöl Ekonomi Yaklaşımlarını Benimsemek: Ürünlerin yaşam döngüsü boyunca tekrar kullanılabilirliğini ve geri dönüşümü arttırmak, Scope 3 emisyonlarının azalmasına katkı sağlayabilir.
4. Paydaşlarla Şefaf İletişim: Tedarikçiler, müşteriler ve çalışanlarla sürekli iletişim kurarak, sürdürülebilirlik hedeflerini paylaşmak ve birlikte hareket etmek.

Sonuç

Scope 3, şirketlerin karbon ayak izini azaltma yolunda kritik bir basamağtır. Ancak, bu emisyonların karmaşıklığı ve kapsamı, şirketlerin sadece kendi sınırları içindeki çalışmalara odaklanmasını yeterli kılmaz. Tedarikçiler, müşteriler ve diğer paydaşlarla birlikte hareket etmek, hem çevresel hem de ekonomik faydalar sağlayabilir. Sürdürülebilir bir geleceğe katkı sunmak için Scope 3'teki etkileri anlamak ve azaltmaya yönelik adımlar atmak şirketler için bir zorunluluk haline gelmiştir.